Winiki kontroli systemu szkolnictwa zawodowego w latach 2012-2015

Komunikat z posiedzenia Podkomisji stałej ds. kształcenia zawodowego 
i Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży
(9 lutego  2017 r.)
– informacja NIK o wynikach kontroli systemu szkolnictwa zawodowego w latach
2012-2015 oraz informacji o przebiegu i wynikach egzaminów potwierdzających kwalifikacje
w zawodzie w 2016 r.
Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży (ENM) rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli systemu szkolnictwa zawodowego wraz ze stanowiskiem Ministra Edukacji Narodowej – szczegółowe informacje NIK i MEN znajdują się w załącznikach. Informację przedstawił wiceprezes NIK – Mieczysław Łuczak.
Celem kontroli NIK była ocena skuteczności systemu szkolnictwa zawodowego dla młodzieży. W wyniku przeprowadzonej w latach 2012-2015 kontroli wykazano niewystarczające przygotowanie samorządów powiatowych do zapewnienia prawidłowych warunków i infrastruktury do kształcenia zawodowego (40% skontrolowanych samorządów), wysoki stopień bezrobocia wśród absolwentów szkół zawodowych (ponad 41%), brak korelacji pomiędzy oczekiwaniami rynku i pracodawców a osiąganym rezultatem programu kształcenia oraz brak należytej bazy dydaktycznej (1/3 skontrolowanych przypadków). Przedstawiono również informację o kosztach kształcenia zawodowego (ok. 7,5 mld złotych rocznie), z tego ok 96% jest finansowane z subwencji oświatowej. Zwrócono uwagę na znikomy udział sektora gospodarki (firm) zaangażowanego w finansowanie kształcenia zawodowego, co powinno stać się podstawą rozwoju szkolnictwa zawodowego. Zwrócono uwagę na duże rozbieżności pomiędzy kosztami kształcenia jednego ucznia w zawodowych szkołach samorządowych (od 6,4-7,0 tyś. złotych), a w szkołach resortowych (18,5-24,4 tyś. złotych).

W odpowiedzi na wyniki kontroli stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej przedstawiła sekretarz stanu Teresa Wargocka. Minister odniosła się do przeciwdziałania przez Ministerstwo Edukacji Narodowej stwierdzonym nieprawidłowościom poprzez wprowadzanie zmian i działań na gruncie reformy prawa oświatowego, współpracy międzyresortowej oraz między Ministerstwem a samorządami. Podkreśliła, że kluczowe dla rozwiązania problemu jest zapewnienie udziału pracodawców we wspomaganiu szkolnictwa zawodowego poprzez realizację systemu dualnego, który będzie odpowiadał potrzebom gospodarki. Zróżnicowana zostanie subwencja oświatowa – wyższa dla placówek, które kształcić będą w zawodach oczekiwanych na rynku pracy. Rozważane jest stworzenie Funduszu Rozwoju Edukacji Zawodowej, z którego finansowane byłoby wspomaganie deficytowych kierunków obciążających finansowo samorządy. Kolejnym działaniem stymulującym szkolnictwo zawodowe będzie zwiększenie dostępności uzyskania przez absolwentów tych szkół wykształcenia średniego oraz zwiększenie udziału doradztwa zawodowego.
Przewodniczący Podkomisji stałej do spraw kształcenia zawodowego poseł Dariusz Piontkowski (PiS) przedstawił najważniejsze wnioski wynikające z dyskusji przeprowadzonej na posiedzeniu Podkomisji nad przebiegiem egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w 2016 r. Podkomisja zwróciła uwagę na dużą liczbę osób, które nie zdały omawianego egzaminu, odwołań złożonych do zdawanych egzaminów, trybu ich rozpatrywania i uwzględniania, udziału eksternów w ogólnej liczbie egzaminowanych oraz perspektyw dalszego kształcenia.
Ze względu na ograniczenia czasowe nie zdążono przedyskutować tak ważnych dla przyszłości szkolnictwa zawodowego problemów. Z tego względu postanowiono zwołać w najbliższym czasie kolejne posiedzenie Komisji ENM, które będzie poświęcone temu tematowi.
Roman Laskowski – członek Prezydium KSOiW NSZZ „Solidarność”
Zbigniew Świerczek – zastępca przewodniczącego KSOiW NSZZ „Solidarność”